Szarek Komośnik - coraz groźniejszy szkodnik buraka cukrowego

Szarek komośnik wystąpił wiosną 2024 r. w większym nasileniu niż miało to miejsce w roku ubiegłym. Pojaw tego szkodnika nie ograniczał się już tylko do regionów, skąd znany jest od prawie dekady (np. Zamojszczyzna), ale został odnaleziony już w innych regionach kraju: Wielkopolska i Kujawy. Nie wszędzie wyrządził jeszcze znaczne szkody, ale nawet na nowo zasiedlanych terenach były miejsca, gdzie burak cukrowy wymagał ponownych siewów.

Szarek komośnik jest najgroźniejszy dla młodych roślin buraka począwszy od końca fazy kiełkowania do ok. 6 liści, kiedy to przy zniszczeniu stożka wzrostu przez chrząszcze zamiera cała roślina. Starsze rośliny mogą też być uszkadzane przez chrząszcze szarka komośnika, jednak nie wpływa to już zwykle na ich dalszy rozwój (o ile liczebność szkodnika nie jest bardzo wysoka).

Wkrótce żerowanie rozpoczną larwy szarka komośnika na korzeniach buraków. Nie wyrządzają one tak dużych strat jak chrząszcze w okresie wschodów buraka. Dają jednak początek kolejnej generacji szkodnika, który pojawi się w następnym roku.

Do monitoringu pojawu chrząszczy szarka komośnika można stosować pułapki feromonowe różnych konstrukcji. Należy jednak pamiętać, że w Polsce występuje kilka gatunków szarków i jedynie szarek komośnik wyrządza szkody w burakach. Do pułapek wpaść mogą np. bardzo podobny do szarka komośnika szarek ostowiec lub szarek białosmugi. Ostatni wymieniony jest mniejszy od szarka komośnika i na ciele ma wzór z kontrastowych jasnych i ciemnych plam. Na załączonych zdjęciach wskazano cechy ułatwiające odróżnienie szarka komośnika od szarka ostowca.

Do zwalczania szarka komośnika zarejestrowane są preparaty zawierające acetamipryd, cypermetrynę, deltametrynę, tau-fluwalinat i lambra-cyhalotrynę. Ich skuteczność w ograniczaniu liczebności szarka komośnika nie zawsze jest zadowalająca, jednak należy pamiętać, że stosowanie nie zarejestrowanych preparatów na szarka komośnika w buraku cukrowym nie powinno mieć miejsca, a skuteczność zabiegów insektycydowych zależy m.in. od przestrzegania zapisów etykiety środka ochrony roślin, użycia sprawnego opryskiwacza, wykonania zabiegu w odpowiednich warunkach pogodowych, użycia wody o odpowiednich parametrach i zastosowania ewentualnych dodatków - adiuwantów. Zastosowanie adiuwanta ma w przypadku zwalczania szarka komośnika duże znaczenie, ponieważ ciało tego owada porywają delikatne łuski, które utrudniają dostanie się cieczy na oskórek a nawet powodują odpijanie się kropel czy spływanie cieczy użytkowej.