Uwaga na przędziorka chmielowca w uprawie chmielu

Przędziorek chmielowiec należy do roztoczy o szerokim zakresie roślin żywicielskich. Ten niewielki pajęczak może wyrządzać duże szkody również na chmielu. Przędziorki osiągają wielkość około 0,5 mm, dlatego przy małej liczebności, ich obecność na roślinach często bywa niezauważona. W sprzyjających warunkach populacja tego szkodnika może bardzo szybko zwiększać się. Optymalne warunki rozwoju przędziorków występują, gdy temperatura powietrza przekracza 25oC, a wilgotność jest niska, w granicach 35-55%. Rozwojowi przędziorka sprzyjają więc lata ciepłe i suche.

Pierwszym sygnałem występowania przędziorka na chmielu jest pojawienie się na spodniej stronie blaszki liściowej delikatnej pajęczynki, pod którą występują osobniki dorosłe oraz jaja i larwy przędziorka (fot. 1). Przędziorki początkowo żerują na liściach przesuwając się od dolnej do górnej partii rośliny. Z czasem opanowują również szyszki chmielu powodując zahamowanie wzrostu oraz rudo-miedziane przebarwienie i zasychanie (fot. 2). Przędziorek chmielowiec często występuje gniazdowo atakując początkowo rośliny rosnące na obrzeżach chmielnika. Szkodniki preferują rośliny osłabione z powodu niedostatku wody oraz nadmiernie nawożone azotem, dlatego zrównoważone nawożenie i nawadnianie chmielu mogą ograniczać ich masowy rozwój.

Długotrwałe okresy bardzo wysokiej temperatury, które występują od kilku tygodni sprzyjają rozwojowi przędziorka. Można się zatem spodziewać, że szkodnik ten pojawi się w uprawie chmielu. Obecnie rośliny chmielu osiągnęły fazę rozwoju szyszek o różnym stopniu zaawansowania w zależności od odmiany. W tej fazie rozwojowej masowe wystąpienie przędziorka może spowodować znaczne szkody. Należy zatem szczególnie starannie i często (przynajmniej raz w tygodniu) monitorować występowanie przędziorka na plantacjach chmielu, aby w porę zastosować zabieg ochronny i nie dopuścić do niebezpiecznego zwiększenia liczebności szkodnika Obserwacje najlepiej prowadzić przy użyciu lupy na spodniej stronie blaszki liściowej. Ocenę występowania przędziorka każdorazowo należy przeprowadzić na około 200 liściach, z których połowa powinna pochodzić z roślin rosnących na obrzeżach plantacji. Zabieg ochronny z wykorzystaniem środków chemicznych należy wykonać natychmiast po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości, który wynosi 5 ruchomych osobników dorosłych na jednym liściu (fot. 3).

Planując zabiegi ochronne przy użyciu środków chemicznych należy zwrócić uwagę na okres karencji, który dla większości preparatów zalecanych do ochrony chmielu przed przędziorkiem chmielowcem wynosi 21 dni. W celu ograniczenia zjawiska odporności szkodnika na akarycydy należy przestrzegać zaleceń zamieszczonych w etykietach preparatów, szczególnie tych dotyczących dawek, maksymalnej liczby zabiegów w sezonie wegetacyjnym oraz minimalnego odstępu pomiędzy zabiegami. W miarę możliwości należy stosować rotację środków o różnych substancjach czynnych oraz różnych mechanizmach działania. Aktualny wykaz środków ochrony roślin przeznaczonych do ochrony chmielu przed przędziorkiem chmielowcem jest podany w Programie Ochrony Chmielu (www.agrofagi.com.pl/83,rosliny-wlokniste-zielarskie-przemyslowe) lub w wyszukiwarce na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (www.gov.pl/web/rolnictwo/wyszukiwarka-srodkow-ochrony-roslin---zastosowanie).

Opracowano: Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach