Sytuacja w pszczelarstwie wiosną 2025 r.
W 2025 roku pszczoły miodne, w wielu rejonach Polski, przezimowały nienajlepiej, ponieważ zarówno warroza jak i nosemoza wyrządziły w pasiekach wyraźne szkody. W niektórych hodowlach ubytki rodzin były wysokie i wyniosły 30-40%. Nadal brakuje skutecznych środków do zwalczania szkodliwego roztocza, który jest wyjątkowo odpornym gatunkiem na środki chemiczne. Podobna sytuacja dotyczy powodującego nosemozę grzyba, na którego, po wycofaniu w państwach Unii Europejskiej antybiotyku – fumagiliny, nie ma obecnie żadnego leku.
W nielicznych rejonach kraju, gdzie temperatura w lutym przekraczała 10°C, pszczoły rozpoczęły aktywność lotną w celu oczyszczenia jelit po zimie. Ciepły marzec 2025 r. spowodował, że w niektóre dni pszczoły rozpoczęły loty zarówno oczyszczające jak i po pożytek, który odnajdywały na leszczynie i wierzbie.
Kwiecień w bieżącym roku był bardzo ciepły, w związku z czym pszczoły intensywnie zbierały nektar i pyłek z kwiatów kwitnących drzew, rzepaku oraz innych roślin, choć zdarzały się również zimne dni, a nawet przymrozki do –4°C (5-7 kwietnia) z opadami. Należy zaznaczyć, że rzepak ozimy zakwitł w tym roku o 2-3 tygodnie wcześniej niż w innych latach, bo już w połowie kwietnia. Zabiegi insektycydowe, głównie w celu zwalczania chowacza czterozębnego i słodyszka rzepakowego były mniej niebezpieczne dla pszczół, ponieważ przeprowadzono je w pierwszej dekadzie miesiąca. Aktywność pszczół w tym okresie była ograniczona, ponieważ rzepak jeszcze nie kwitł, a rolnicy przeprowadzali zabiegi zgodnie z zaleceniami, czyli w godzinach wieczornych, po oblotach owadów zapylających. Do zabiegów używano środki ochrony roślin z grupy pyretroidów, acetamipryd oraz flupyradifuron. Zarówno acetamipryd jak i flupyradifuron są substancjami bezpiecznymi dla pszczoły miodnej. IOR – PIB prowadzi ciągłą kontrolę toksyczności środków ochrony roślin dla pszczół. Nigdy, w ciągu wielu lat badań, nie stwierdzono jakiegokolwiek negatywnego wpływu acetamiprydu w formulacji SP na przeżywalność i zachowanie pszczoły miodnej i trzmiela ziemnego. Flupyradifuron jest substancją stosowaną od niedawna, w związku z czym IOR – PIB nie dysponuje aż tak dużą ilością danych jak w przypadku acetamiprydu, jednak w dotychczas przeprowadzonych doświadczeniach nie stwierdzono negatywnego wpływu tej substancji na pszczoły. Zabiegi zwalczania chowacza podobnika i pryszczarka kapustnika (acetamipryd, lambda-cyhalotryna, deltametryna) zbiegły się z kolejnym ochłodzeniem w dniach 25-27 kwietnia, co ograniczało loty pszczół po pożytek. W konsekwencji do IOR-PIB w Poznaniu nie dotarły żadne informacje o zatruciach środkami ochrony roślin.
Maj 2025 r. jest chłodny i wilgotny. Jak dotąd połowa dni jest deszczowa, chłodna i wietrzna, co znacznie ogranicza aktywność pszczół, które najaktywniej zapylają i zbierają pożytek w dni słoneczne, w temperaturze około 20°C.
Wiosną 2025 r. odnotowano przynajmniej 10 nocy z przymrozkami, co doprowadziło do poważnych uszkodzeń głównie w sadach. Uszkodzenia dotknęły zarówno kwiaty jak i zawiązki owoców drzew pestkowych, takich jak jabłoń, grusza, śliwa, czereśnia czy wiśnia. W niektórych rejonach uszkodzenia mrozowe dotknęły również rzepak ozimy, który na skutek suszy był słabiej rozwinięty i mniej odporny na stres.
W konsekwencji kapryśnej i stosunkowo chłodnej wiosny, w opinii pszczelarzy, zbiory miodu w tym sezonie będą o około 30-40% niższe niż średnie z ostatnich lat. Sadownicy szacują również, że ich zbiory będą znacznie niższe. Odbije się to zarówno na cenach miodu jak i owoców.
